SÍBS Líf og heilsa er forvarnaverkefni SÍBS og aðildarfélaga þar sem farið er um landið og almenningi boðin ókeypis heilsufarsmæling ásamt fræðslu og þátttöku í könnun um lífsstíl og heilsufar. Sjá mynd frá mælingu í Ólafsvík. Kristinn Jónasson, bæjarstjóri Snæfellsbæjar og Ásgeir Þór Árnason, framkvæmdastjóri Hjartaheilla.
Verkefnið SÍBS Líf og heilsa er framþróun á mælingaverkefni Hjartaheilla og SÍBS sem farið hefur verið með umhverfis landið mörg undanfarin ár, og innifelur nú mælingu á blóðþrýstingi, púlsi, blóðfitu, blóðsykri og súrefnismettun, auk þess sem gerð er mæling á fráblæstri sem getur útilokað alvarlega lungnateppu ef grunur vaknar um slíkt. Með styrk frá Lýðheilsusjóði 2016 fékkst tækifæri til að þróa verkefnið enn frekar.
Fyrir utan þann persónulega harmleik sem hægt er að afstýra skilar hver einstaklingur sem hægt er að forða frá ótímabærum sjúkdómi eða dauða sé mörgþúsundfalt í krónum og aurum fyrir samfélagið.
Snemmgreining skilar sér hundraðþúsundfalt
Ef hægt er að varna því að einstaklingur látist 20 árum fyrir aldur fram eða verji jafnlöngum tíma við örorku af völdum lífsstílstengdra sjúkdóma, þá sparar það samfélaginu 150 milljónir króna mælt í landsframleiðslu á mann. Þar sem grunnkostnaður við hverja mælingu er um 1500 krónur skilar ein slík snemmgreining sér hundraðþúsundfalt.
Í hvert skipti sem mælt er finnast einstaklingar sem í kjölfarið leita á heilsugæsluna til að fá staðfest hvort þeir þurfi á meðferð að halda við m.a. háþrýstingi, of háu kólesteróli eða skertu sykurþoli. Ódýr lyfjagjöf ásamt ráðgjöf um bættan lífsstíl geta þar gert gæfumuninn.
Áframhaldandi stuðningur hins opinbera við heilsufarsmælingar SÍBS Líf og heilsa hlýtur að vera ein besta fjárfesting í annars stigs forvörnum sem miða að því að stöðva framgang sjúkdóms. Öll önnur inngrip sem koma þar á eftir ef einstaklingurinn þróar með sér sjúkdóm eru í senn dýrari fyrir samfélagið og afdrifaríkari fyrir einstaklinginn.
Yfir 13 þúsund manns mældir
Heilsufarsmælingarnar eru liður í fjölþættu forvarna- og fræðslustarfi Hjartaheilla og SÍBS.
Sögu SÍBS Líf og heilsa má rekja aftur um hálfan annan áratug þegar Hjartaheill hóf að bjóða ókeypis mælingar á blóðgildum víða um land. Fljótlega tókst samstarf við SÍBS um mælingarnar og nýlega ákváðu Samtök lungnasjúklinga að taka þátt til reynslu. Útkoman er heildstætt verkefni sem byggir á mælingum og spurningakönnun sem gefa góða mynd af heilsufari á hverjum stað og nýtist einstaklingum í heilsueflingu.
Tekist hefur gott samstarf við heilsugæslu og sveitarfélög á þeim stöðum sem heimsóttir hafa verið. Oftast er mælt í heilsugæslustöð eða íþróttamiðstöð og lætur nærri að tíundi hver fullorðinn einstaklingur á stöðunum mæti í mælingu.
Starfsfólk heilsugæslunnar tekur gjarnan við þeim einstaklingum sem greinast með of há gildi til frekari skoðunar og eftirfylgni.
Máttarstólpar SÍBS styrkja verkefnið
Það hefur skipt sköpum að SÍBS Líf og heilsa hefur notið stuðnings Máttarstólpa SÍBS, sem eru einstaklingar og fyrirtæki sem styrkja fræðslu- og forvarnastarf samtakanna með mánaðarlegu framlagi eða eingreiðslu.
Máttarstólpar þiggja fegins hendi allan þann stuðning sem fólk sér sér fært að veita, en hægt er að gerast Máttarstólpi með því að hringja í síma 560 4800 á skrifstofutíma eða senda tölvupóst á [email protected].
Veturinn 2016–17 var íbúum á Vesturlandi boðið að koma í ókeypis heilsufarsmælingar „SÍBS Líf og heilsa“ og þáðu 734 manns boð Hjartaheilla og SÍBS um þátttöku. Mælt var á Akranesi, Borgarnesi, Ólafsvík, Grundarfirði og Stykkishólmi. Verkefnið var unnið í samvinnu við Heilbrigðisstofnun Vesturlands sem tók við fólki til frekari skoðunar ef það mældist með of há gildi í blóði. Einnig lögðu sveitarstjórnir og fyrirtæki á stöðunum málinu lið með margvíslegum stuðningi. Ekkert af þessu væri þó mögulegt án aðkomu Máttarstólpa SÍBS sem styrkja fræðslu- og forvarnastarf samtakanna með mánaðarlegu framlagi.
