Bætt lýðheilsa felur í sér heilsueflandi aðgerðir sem ná til samfélagsins alls en eru ekki alltaf augljósar. Forvarnamótsögnin svokallaða vísar einmitt til þess þegar fleiri sjúkdómstilfelli koma úr hópum í lágri áhættu heldur en í hárri áhættu, einfaldlega vegna þess að fyrrnefndi hópurinn er miklu stærri. Til að hægt sé að forgangsraða takmörkuðum fjármunum til […]

Í góðri heilsu felast mikil lífsgæði, það vita landsmenn en 80% þeirra meta heilsu það mikilvægasta þegar kemur að eigin lífsgæðum. Íslenskt heilbrigðiskerfi er í grunninn gott, þökk sé framúrskarandi heilbrigðisstarfsfólki. Það er þó margt sem betur má fara og eru heilbrigðis- og velferðarmál meðal áhersluatriða ríkisstjórnar Kristrúnar Frostadóttur. Fyrst af öllu er þó að ná stjórn og stöðugleika í efnahagsmálum landsins og að vinna að aukinni verðmætasköpun; það eru forsendur þess að við getum fjárfest enn frekar í velferð.

Heilsugæslan er mikilvæg grunnstoð heilbrigðiskerfisins og er jafnan fyrsti viðkomustaður notanda þegar þeir þurfa á heilbrigðisþjónustu að halda. Mikil breyting hefur orðið á heilsugæsluþjónustu síðustu ár. Þverfagleg teymisvinna er orðin mun meiri, fleiri heilbrigðisstéttir taka þátt í daglegri starfsemi og aukin áhersla lögð á geðheilbrigðisþjónustu og fleira sem áður var lítil áhersla á í heilsugæslunni.

Á Íslandi er rekið félagslegt heilbrigðiskerfi (e. socialized health system, national health service system) líkt og á við um önnur Norðurlönd, Bretlandseyjar, Kanada og nokkur lönd í Suður-Evrópu. Slík heilbrigðiskerfi hafa nokkur megin einkenni. Fyrst má nefna að íbúar landanna eiga almennan rétt til heilbrigðisþjónustu. Til að tryggja þennan rétt er þjónustan fjármögnuð að langmestu leyti af hinu opinbera, sem jafnframt skipuleggur þjónustuna, á að mestu aðstöðuna sem notuð er og rekur sjálft helstu rekstrareiningar kerfisins. Í félagslegum heilbrigðiskerfum er gjarnan veitt heimild til takmarkaðs einkareksturs heilbrigðisþjónustu og þjónustuþegarnir eru þá látnir greiða kostnaðarauka sem af því getur leitt.

Fjöldi fólks tekst á við andlegar áskoranir ár hvert og sífellt fleiri uppfylla greiningarskilmála fyrir einhvers konar „geðsjúkdóm“. Svo virðist vera sem heimsfaraldur COVID-19 hafi leitt til enn frekari geðheilbrigðisvanda á heimsvísu.

Við Íslendingar erum á heildina litið stolt af heilbrigðiskerfinu okkar, og ekki að ástæðulausu – það er margt við kerfið okkar sem við getum með sanni verið hreykin af. Við höfum hannað og byggt upp kerfi að norrænni fyrirmynd sem leggur megináherslu á að samfélagið allt hafi greiðan aðgang að framúrskarandi heilbrigðisþjónustu. Við vinnum út frá samtryggingu, sameiginlegri ábyrgð allra þjóðfélagsþegna okkar og miðum að því að hámarka heilsu og velferð allra. Samfélagið dafnar þegar flest okkar eru heilbrigð og spræk, og við njótum öll góðs af því.