Segja má að orðið glútenóþol, sem er bein þýðing á orðinu intolerance á ensku, sé eiginlega rangnefni þar sem sá sem greindur er með glútenóþol þarf að forðast fæðu með glúteni alfarið og því sé tilfellið í raun ofnæmi en ekki óþol. Víða erlendis er orðið Selíak (e. coeliac disease) notað yfir sama sjúkdóm og sá sem greinist með hann þarf að gæta þess að borða ekki glúten alla ævi. Á Íslandi er orðið Selíak minna notað en til eru samtök „Selíak samtökin“ sem auk Astma og ofnæmisfélags Íslands veita fræðslu til þeirra sem ekki þola glúten.

Það getur virst yfirþyrmandi verkefni að takast á við lífsstílinn. Það getur hljómað eins og allir eigi að fara út að hlaupa eða í ræktina og á okkur dynja misvísandi skilaboð um að eitthvað sé ofurfæða og annað eigi að forðast. Svo verðum við auðvitað að sofa nóg og huga að andlegri heilsu.

Það er nokkuð óumdeilt að mataræði er einn af stærstu áhrifaþáttum heilsufars okkar og lífsgæða út lífið. Það sem við borðum getur bæði aukið og minnkað líkur á ýmsum sjúkdómum, svo sem hormónaójafnvægi, sykursýki, krabbameini og hjarta- og æðasjúkdómum. Matur og næring hefur einnig áhrif á lífsgæði okkar og líðan. En hvað er góð næring? Hvað eigum við að borða? Þarf að taka vítamín? Er spelt hollara en hveiti? Hvort er betra, sætuefni eða sykur? Lágkolvetnamataræði eða föstur?

Fólk sem er ekki vant að stunda hreyfingu stendur frammi fyrir margs konar áskorunum þegar velja á form hreyfingar. Það getur virst auðveld ákvörðun að taka þegar fólk segir við sjálft sig: ,,Ég verð að byrja að hreyfa mig“ eða ,,Ég ætla að drífa mig í ræktina“. Ákvörðunin er svo sannarlega fyrsta skrefið en það getur verið ótrúlega erfitt að fylgja þeirri ákvörðun eftir. Líkamlegir, andlegir og félagslegir þættir vega þungt þegar fólk ætlar að koma sér af stað í hreyfingu. Sum hafa hugsanlega verið að takast á við veikindi sem hafa haft áhrif á úthald, hreyfifærni og almenna líðan og önnur forðast það að hreyfa sig í kringum annað fólk.

Erla Gerður Sveinsdóttir heimilislæknir og lýðheilsufræðingur hefur undanfarinn áratug fengist mest við að aðstoða fólk og fræða um offitu, sjúkdóm sem svo margir lifa með hér á landi og víðar í hinum vestræna heimi. Í því starfi hefur hún tileinkað sér hugmyndir heildrænnar nálgunar sem þróast hefur um svokallaða fjóra hornsteina heilsunnar: mataræði, hreyfingu, svefn og hugarró.

„Þú getur sofið þegar þú ert dáin“ sagði rokkarinn Warren Zevon og virðist vera orðtak sem allmargir hafa tileinkað sér, allt frá lífsglöðum unglingum til hugsandi morgunhana. Undanfarin ár hefur svefn hins vegar fengið verðskuldaða athygli og þá sérstaklega frá vísindamönnum sem reynt hafa að fræða almenning um mikilvægi þess að sofa. Það virðist jú vera rétt að ef við hvílumst ekki þá munum við trúlega fara fyrr en ella í gröfina og það er staðreynd að lítill og/eða ónógur svefn í lengri tíma getur haft skaðleg áhrif á bæði andlega og líkamlega heilsu okkar.